αγροληψία

αγροληψία
Σύμφωνα με το ρωμαϊκό δίκαιο, α. είναι η μίσθωση αγροτικού κτήματος κατά την οποία το μίσθωμα για την παραχωρούμενη χρήση και κάρπωση δεν καταβάλλεται σε χρήμα, αλλά πάντοτε σε ποσοστό από τους παραγόμενους καρπούς. Ο μισθωτής-αγρολήπτης ονομαζόταν κατά καιρούς αναστάτης, ημισειαστής, κολίγας, γιοριτζής, σέμπρος, ορτατζής ή επίμορτος καλλιεργητής. Στους Ρωμαίους ονομαζόταν colonus pastiarius και στους Βυζαντινούς επίμορτος μισθωτήςμορτίτης και η α. μορτή. Στα Επτάνησα και ιδιαίτερα στην Κέρκυρα, η α. διέφερε αρκετά από την επίμορτη μίσθωση. Κατά το άρθρο 1627 του Ιονίου Αστικού Κώδικα, η α. ήταν συμβόλαιο με το οποίο ο ιδιοκτήτης (αγροδότης) όριζε κάποιον για την καλλιέργεια των αγροκτημάτων του, με ανταμοιβή για τους κόπους του ορισμένο μέρος από τους καρπούς. Επιπρόσθετα, o αγρολήπτης (κολόνος, σέμπρος) μπορούσε να αποκτήσει το δικαίωμα κυριότητας καθορισμένου μέρους από τα κτήματα, ανάλογα με τη συμφωνία. Η α. κατά τον Ιόνιο Κώδικα μπορούσε να είναι διαρκής ή πρόσκαιρη. Οι μορτίτες της Ελλάδας και ιδιαίτερα της Θεσσαλίας είχαν, κατά παράδοση που ίσχυσε σε όλη την περίοδο της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και της τουρκοκρατίας, αναγνωρισμένο (μάλιστα και με σουλτανικές πράξεις), το δικαίωμα να μην εξώνονται ποτέ από τα κτήματα. Οι σχέσεις ανάμεσα στους γαιοκτήμονες και τους μορτίτες δεν υπήρξαν ποτέ φιλικές, αλλά οξύνθηκαν ιδιαίτερα μετά την ένωση της Θεσσαλίας με την Ελλάδα (1882), όταν τα δικαστήρια, χωρίς να διερευνήσουν την ιδιαίτερη κατάσταση που επικρατούσε στη Θεσσαλία, έσπευσαν να εφαρμόσουν και στην α. τους κανόνες της μίσθωσης που επέτρεπαν την έξωση των μισθωτών και διευκόλυναν την πλεονεκτική θέση των γαιοκτημόνων. Οι αποφάσεις αυτές όξυναν το αγροτικό ζήτημα, έως ότου ο νόμος 138 του 1914 ανέστειλε την εκτέλεση των εξωστικών αποφάσεων.Τα μέτρα που ελήφθησαν μετά το 1917 για την αναγκαστική απαλλοτρίωση των τσιφλικιών, περιόρισαν σημαντικά τη σημασία του καλλιεργητικού αυτού συστήματος·
* * *
η [αγρολήπτης]
η συμφωνία ή η σύμβαση επίμορτης καλλιέργειας.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • αγροδοσία — Η εκμίσθωση αγροκτήματος (κοινώς πάκτωμα). Βλ. λ. αγροληψία. * * * η [αγροδότης] εκμίσθωση αγροκτήματος …   Dictionary of Greek

  • αγρολήπτης — ο γεωργός που καλλιεργεί μισθωμένο κτήμα, καταβάλλοντος ως ενοίκιο ένα προσυμφωνημένο ποσοστό τών παραγόμενων προϊόντων. [ΕΤΥΜΟΛ. < αγρός + λήπτης < λαμβάνω. ΠΑΡ. αγροληπτικός, αγροληψία] …   Dictionary of Greek

  • αγροληπτικός — ή, ό [αγρολήπτης] αυτός που σχετίζεται ή αναφέρεται στην αγροληψία* …   Dictionary of Greek

  • αγρός — Έκταση γης για την καλλιέργεια κυρίως μονοετών φυτών και μάλιστα δημητριακών· χωράφι, γη, κτήμα. Στα νεότερα χρόνια α. λέγεται κάθε είδους καλλιεργημένη έκταση γης.α. αίματος. Ο λεγόμενος α. του Κεραμέως τον οποίο αγόρασαν κατά τον Ματθαίο (κζ΄ 3 …   Dictionary of Greek

  • καρπός — I (Βοτ.). Το προϊόν στο οποίο μεταμορφώνεται, μετά τη γονιμοποίηση, η ωοθήκη του άνθους. Το γονιμοποιημένο ωοκύτταρο εξελίσσεται σε έμβρυο, οι σπερματικοί χιτώνες που το περιβάλλουν σχηματίζουν το σπερματικό περίβλημα και ολόκληρη η σπερματική… …   Dictionary of Greek

  • μίσθωση — Όρος που στο ελληνικό δίκαιο δηλώνει τρία διαφορετικά είδη συμβάσεων, τη μ. εργασίας, τη μ. πράγματος και τη μ. έργου, που αποτελούσαν αρχικά, υπό τη ρωμαϊκή locatio conductio, ενιαίο τύπο σύμβασης. Η μ. εργασίας αποτελεί τη σύγχρονη διαμόρφωση… …   Dictionary of Greek

  • συμμισατορεία — η, Ν [συμμισατορεύω] τα κτήματα που καλλιεργούνται με επίμορτη αγροληψία, τα μισακάρικα …   Dictionary of Greek

  • συμμισατορεύω — Ν [συμμισάτορας] καλλιεργώ με επίμορτη αγροληψία, είμαι κολήγος …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”